Hợp đồng Kỳ hạn (Forward Contract) là gì?

Trong lĩnh vực kinh tế, các hợp đồng kỳ hạn (forward contract) được sử dụng như một công cụ quan trọng để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo giá trị cho các tài sản trong tương lai. Tuy nhiên, đối với những người mới bắt đầu hoặc không có kinh nghiệm về tài chính, khái niệm về hợp đồng kỳ hạn có thể gây khó hiểu và khó tiếp cận. Vì vậy, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về hợp đồng kỳ hạn và những đặc điểm của nó.

Hợp đồng kỳ hạn là gì?

Hợp đồng kỳ hạn (Forward Contract) là một loại hợp đồng giữa hai bên để mua hoặc bán tài sản (như hàng hóa, tiền tệ, chứng khoán, v.v.) vào một thời điểm trong tương lai, với giá cố định được thỏa thuận trước đó.

Lịch sử ra đời

Hợp đồng kỳ hạn được coi là hình thức hợp đồng trao đổi tài sản đầu tiên được phát triển trong lịch sử. Tuy nhiên, nguồn gốc chính thức của nó không rõ ràng và có nhiều thuyết trình bày về sự ra đời của hợp đồng này.

Một số nguồn cho rằng hợp đồng kỳ hạn xuất hiện từ thời kỳ trước Công nguyên, khi các nhà buôn tại Trung Quốc và Ai Cập đã sử dụng hợp đồng để bảo vệ giá trị hàng hóa của họ khi vận chuyển trên đường biển.

Nhiều người cũng tin rằng hợp đồng kỳ hạn được sử dụng rộng rãi trong thời kỳ Trung cổ tại châu Âu, khi các nhà buôn sử dụng nó để bảo vệ giá trị của các lô hàng được chuyển từ một nơi đến nơi khác.

Tuy nhiên, hình thức hợp đồng kỳ hạn được sử dụng trong các giao dịch tài chính hiện đại đã được phát triển vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, khi các công ty tài chính ở châu Âu và Mỹ bắt đầu sử dụng nó để giảm thiểu rủi ro giá cả khi tham gia các giao dịch tài chính. Từ đó, hợp đồng kỳ hạn đã trở thành một công cụ quan trọng trong thị trường tài chính và được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới.

Các loại hợp đồng kỳ hạn phổ biến

Có nhiều loại hợp đồng kỳ hạn được sử dụng phổ biến trong các thị trường tài chính và hàng hóa. Sau đây là một số loại hợp đồng kỳ hạn phổ biến:

• Hợp đồng kỳ hạn chứng khoán: Là loại hợp đồng được sử dụng để mua hoặc bán chứng khoán tại một thời điểm trong tương lai. Chứng khoán này có thể là cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư hoặc các sản phẩm tương tự.
• Hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ: Là loại hợp đồng được sử dụng để mua hoặc bán một loại tiền tệ nào đó với giá cố định vào một thời điểm trong tương lai. Loại hợp đồng này được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động kinh doanh quốc tế để giảm thiểu rủi ro chênh lệch tỷ giá.
• Hợp đồng kỳ hạn hàng hóa: Là loại hợp đồng được sử dụng để mua hoặc bán hàng hóa như dầu thô, vàng, đồng, lúa mì và các sản phẩm tương tự với giá cố định vào một thời điểm trong tương lai. Loại hợp đồng này được sử dụng để giảm thiểu rủi ro giá cả và đảm bảo nguồn cung cầu cho các sản phẩm.
• Hợp đồng kỳ hạn lãi suất: Là loại hợp đồng được sử dụng để mua hoặc bán lãi suất tương lai của một khoản vay hay khoản cho vay nào đó. Loại hợp đồng này được sử dụng để giảm thiểu rủi ro lãi suất và đảm bảo mức lãi suất ổn định cho các bên liên quan.
• Hợp đồng kỳ hạn quỹ đầu tư: Là loại hợp đồng được sử dụng để mua hoặc bán quỹ đầu tư tương lai với giá cố định vào một thời điểm trong tương lai. Loại hợp đồng này được sử dụng để giảm thiểu rủi ro đầu tư và đảm bảo lợi nhuận ổn định cho các nhà đầu tư.

Đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn

Một số đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn bao gồm:

1. Giá cố định: Giá của tài sản được thỏa thuận trước đó và không thay đổi trong suốt thời gian hợp đồng.
2. Thời hạn: Thời hạn của hợp đồng được xác định trước đó và được thỏa thuận giữa các bên. Thời hạn này có thể kéo dài từ vài ngày đến nhiều năm.
3. Không linh hoạt: Một khi đã ký kết hợp đồng, các bên phải thực hiện nghĩa vụ mua hoặc bán tài sản vào thời điểm đáo hạn và không có sự linh hoạt trong việc thay đổi điều kiện của hợp đồng.
4. Rủi ro giá cả: Hợp đồng kỳ hạn được sử dụng để giảm thiểu rủi ro giá cả, tuy nhiên nó cũng có thể gây ra rủi ro nếu giá thực tế tại thời điểm đáo hạn khác với giá đã thỏa thuận trong hợp đồng.
5. Thanh toán sau khi đáo hạn: Thanh toán cho hợp đồng kỳ hạn thường được thực hiện sau khi đáo hạn, và giá trị thanh toán phụ thuộc vào giá tài sản thực tế tại thời điểm đáo hạn.
6. Không giao dịch trên sàn: Hợp đồng kỳ hạn thường không được giao dịch trên sàn và thường được thỏa thuận giữa các bên trực tiếp hoặc thông qua các đại lý môi giới.

Sự khác biệt giữa hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai

Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai đều là các hợp đồng tài chính được sử dụng để mua hoặc bán tài sản tại một thời điểm trong tương lai. Tuy nhiên, hai loại hợp đồng này có những điểm khác biệt sau:

1. Thời điểm thanh toán: Trong hợp đồng kỳ hạn, việc thanh toán được thực hiện tại thời điểm hết hạn của hợp đồng. Trong khi đó, trong hợp đồng tương lai, việc thanh toán được thực hiện tại các điểm thanh toán trung gian được quy định trước đó.
2. Tính linh hoạt: Hợp đồng kỳ hạn thường được thiết kế để phù hợp với nhu cầu của các bên tham gia và có tính linh hoạt cao trong việc thiết lập điều kiện. Trong khi đó, hợp đồng tương lai có những quy định cụ thể về điều kiện và thời gian thanh toán.
3. Quản lý rủi ro: Trong hợp đồng kỳ hạn, các bên tham gia có thể sử dụng các công cụ quản lý rủi ro để giảm thiểu rủi ro của mình. Trong khi đó, trong hợp đồng tương lai, các bên tham gia phải đảm bảo có đủ tiền để thanh toán tại các điểm thanh toán trung gian được quy định trước đó.
4. Thị trường giao dịch: Hợp đồng kỳ hạn thường được giao dịch trên thị trường phi tập trung hoặc trên các thị trường tài chính truyền thống. Trong khi đó, hợp đồng tương lai được giao dịch trên các thị trường tương lai tập trung.
5. Kích thước hợp đồng: Hợp đồng kỳ hạn có thể được thiết lập với kích thước tùy ý, do đó phù hợp với các bên tham gia với các quy mô khác nhau. Trong khi đó, hợp đồng tương lai thường có kích thước chuẩn được quy định trước đó, làm giảm tính linh hoạt của nó.

Ưu và nhược điểm của hợp đồng kỳ hạn

Ưu điểm của hợp đồng kỳ hạn bao gồm:

• Bảo vệ rủi ro: Hợp đồng kỳ hạn giúp giảm thiểu rủi ro cho các bên tham gia, bằng cách giảm thiểu biến động giá của tài sản.
• Có tính linh hoạt: Hợp đồng kỳ hạn có thể được tùy chỉnh để phù hợp với nhu cầu của các bên tham gia. Các điều khoản có thể được đàm phán trước khi ký kết hợp đồng.
• Đảm bảo giá: Hợp đồng kỳ hạn đảm bảo giá trước đó được đồng ý cho tài sản trong tương lai, giúp các bên tham gia dự đoán được chi phí hoặc lợi nhuận của mình.
• Khả năng tạo thanh khoản: Hợp đồng kỳ hạn có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch, tạo ra thanh khoản và tăng tính linh hoạt cho các bên tham gia.

Tuy nhiên, hợp đồng kỳ hạn cũng có nhược điểm như sau:

• Tạo ra chi phí: Các bên tham gia phải trả chi phí để thực hiện hợp đồng kỳ hạn, bao gồm phí môi giới, phí lưu kho và các chi phí liên quan khác.
• Khả năng bị thay đổi giá: Giá trị của tài sản có thể thay đổi đột ngột trong khi hợp đồng kỳ hạn vẫn đang tồn tại, dẫn đến các bên tham gia phải chịu rủi ro.
• Không thể điều chỉnh: Các điều khoản của hợp đồng kỳ hạn không thể được điều chỉnh sau khi đã ký kết, do đó không có tính linh hoạt cao.
• Khả năng không phù hợp với tình hình thị trường: Hợp đồng kỳ hạn có thể không phù hợp với tình hình thị trường hiện tại hoặc tương lai, do đó có thể gây ra rủi ro cho các bên tham gia.

Lời kết

Với những gì đã trình bày ở trên, hy vọng rằng bạn đã hiểu rõ hơn về khái niệm hợp đồng kỳ hạn và những đặc điểm của nó. Việc sử dụng hợp đồng kỳ hạn sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo giá trị cho các tài sản trong tương lai, đồng thời cũng có những ưu và nhược điểm riêng. Vì vậy, trước khi tham gia vào các giao dịch liên quan đến hợp đồng kỳ hạn, hãy cân nhắc và tìm hiểu kỹ để đảm bảo quyết định của bạn là đúng đắn và an toàn nhất.

Chia sẻ