Chứng quyền là gì? Lợi ích và rủi ro của chứng quyền

Chứng quyền là một loại sản phẩm tài chính được rộng rãi sử dụng trên các thị trường chứng khoán toàn cầu. Với đặc tính linh hoạt và khả năng sinh lời hấp dẫn, chứng quyền đã thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư và được xem như một công cụ đầu tư hiệu quả.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các khái niệm cơ bản của chứng quyền, phân loại và các loại chứng quyền khác nhau, nơi niêm yết và giao dịch chứng quyền, cùng những yếu tố có ảnh hưởng đến giá trị của chứng quyền, cũng như những lợi ích và rủi ro mà chứng quyền mang lại.

Chứng quyền là gì?

Chứng quyền (warrant) là một loại công cụ tài chính cho phép người nắm giữ mua hoặc bán một lượng cổ phiếu chứng khoán với giá cố định trong một khoảng thời gian nhất định.

Các công ty thường phát hành chứng quyền với mục đích tăng vốn hoặc giảm thiểu rủi ro. Một chứng quyền thường bao gồm hai thành phần chính là giá đóng cửa của cổ phiếu cơ bản và giá thực hiện (giá mua) đã được xác định trước khi chứng quyền được phát hành. Khi giá đóng cửa của cổ phiếu cơ bản vượt qua giá thực hiện, chứng quyền có giá trị và người nắm giữ có thể tận dụng bằng cách bán chúng trên thị trường.

Chứng quyền có thể được giao dịch trên các sàn chứng khoán và thị trường định giá. Mặc dù chúng có tiềm năng mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư, nhưng cũng đi kèm với mức độ rủi ro tương ứng. Do đó, trước khi quyết định đầu tư vào chứng quyền, người đầu tư cần phải thực hiện nghiên cứu kỹ lưỡng và hiểu rõ về chúng.

Phân loại chứng quyền

Chứng quyền có thể được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm thời hạn, giá thực hiện, loại cổ phiếu cơ bản và quyền mua/bán.

Thời hạn

• Chứng quyền dài hạn (long-term warrant): thời hạn từ 1 đến 5 năm
• Chứng quyền ngắn hạn (short-term warrant): thời hạn từ vài tháng đến 1 năm

Giá thực hiện

• Chứng quyền trong tiền (in-the-money warrant): giá thực hiện thấp hơn giá thị trường của cổ phiếu cơ bản
• Chứng quyền tiền (at-the-money warrant): giá thực hiện bằng giá thị trường của cổ phiếu cơ bản
• Chứng quyền ngoài tiền (out-of-the-money warrant): giá thực hiện cao hơn giá thị trường của cổ phiếu cơ bản

Loại cổ phiếu cơ bản

• Chứng quyền mua (call warrant): cho phép người nắm giữ mua cổ phiếu cơ bản với giá thực hiện đã được xác định trước đó.
• Chứng quyền bán (put warrant): cho phép người nắm giữ bán cổ phiếu cơ bản với giá thực hiện đã được xác định trước đó.

Quyền mua/bán

• Chứng quyền không có quyền điều chỉnh (plain vanilla warrant): không có điều kiện hay quyền điều chỉnh nào khác ngoài quyền mua hoặc bán cổ phiếu cơ bản với giá thực hiện đã xác định trước đó.
• Chứng quyền có quyền điều chỉnh (structured warrant): bao gồm nhiều yếu tố phức tạp hơn, ví dụ như quyền điều chỉnh giá thực hiện hoặc số lượng cổ phiếu cơ bản.

Chứng quyền có bảo đảm được niêm yết và giao dịch ở đâu?

Chứng quyền có thể được niêm yết và giao dịch trên các sàn giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên, việc niêm yết và giao dịch chứng quyền phụ thuộc vào quy định của từng sàn giao dịch và cũng phải tuân thủ các quy định và điều kiện của địa phương.

Ở Việt Nam, chứng quyền có thể được niêm yết và giao dịch trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) với các quy định và điều kiện cụ thể của từng sàn. Ngoài ra, còn có một số sàn giao dịch chứng khoán quốc tế, như New York Stock Exchange (NYSE) và NASDAQ, cũng cho phép niêm yết và giao dịch chứng quyền.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng quyền

Giá chứng quyền có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:

1. Giá cổ phiếu cơ bản: Giá chứng quyền thường phụ thuộc vào giá cổ phiếu cơ bản mà chúng đại diện cho quyền mua hoặc bán. Nếu giá cổ phiếu tăng, giá chứng quyền mua tương ứng có thể tăng lên và giá chứng quyền bán có thể giảm xuống.
2. Thời hạn của chứng quyền: Thời hạn còn lại của chứng quyền là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá của chúng. Thời hạn càng ngắn thì giá chứng quyền càng giảm, vì người mua chứng quyền có thể gặp khó khăn trong việc sử dụng chứng quyền trong thời gian ngắn.
3. Giá thực hiện: Giá thực hiện của chứng quyền là giá mà người mua có quyền mua hoặc bán cổ phiếu cơ bản. Nếu giá thực hiện càng thấp, thì giá chứng quyền càng tăng.
4. Thị trường: Tình trạng thị trường cũng có thể ảnh hưởng đến giá chứng quyền. Nếu thị trường chứng khoán phổ biến không ổn định hoặc giảm sút, thì giá chứng quyền có thể giảm xuống do nhu cầu mua giảm.
5. Lãi suất: Lãi suất có thể ảnh hưởng đến giá chứng quyền, vì khi lãi suất tăng, giá trị của chứng quyền giảm xuống để phản ánh giá trị tiền của chúng.
6. Tình trạng kinh doanh của công ty phát hành chứng quyền: Nếu công ty phát hành chứng quyền gặp phải khó khăn trong kinh doanh, giá cổ phiếu cơ bản có thể giảm, dẫn đến giá chứng quyền cũng giảm xuống.

Lợi ích và rủi ro của chứng quyền

Chứng quyền mang lại lợi ích và cũng có một số rủi ro như sau:

Lợi ích của chứng quyền:

1. Khả năng sinh lời: Chứng quyền có thể giúp nhà đầu tư kiếm lời từ việc mua bán các quyền mua hoặc quyền bán cổ phiếu.
2. Tính linh hoạt cao: Chứng quyền có thể được mua hoặc bán trong thời gian ngắn, giúp nhà đầu tư nhanh chóng thay đổi chiến lược đầu tư và đảm bảo tính linh hoạt trong giao dịch.
3. Giá thành thấp hơn so với cổ phiếu cơ bản: Giá chứng quyền thường rẻ hơn so với giá của cổ phiếu cơ bản và do đó, đầu tư vào chứng quyền có thể tiết kiệm chi phí so với đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu.
4. Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Chứng quyền cung cấp một phương tiện đa dạng hóa danh mục đầu tư cho nhà đầu tư.

Tuy nhiên, chứng quyền cũng có một số rủi ro như sau:

1. Rủi ro giá cổ phiếu: Giá chứng quyền phụ thuộc vào giá cổ phiếu cơ bản, vì vậy, nếu giá cổ phiếu giảm, giá chứng quyền cũng sẽ giảm.
2. Rủi ro thời gian: Chứng quyền có thời hạn giới hạn, do đó, nếu giá cổ phiếu không đạt giá thực hiện trước khi chứng quyền hết hạn, người đầu tư sẽ không thể sử dụng chứng quyền và có thể mất một phần hoặc toàn bộ số tiền đầu tư.
3. Rủi ro liên quan đến tác động của thị trường: Tình trạng thị trường chứng khoán có thể ảnh hưởng đến giá chứng quyền, và nếu thị trường giảm sút hoặc không ổn định, giá chứng quyền có thể giảm.
4. Rủi ro liên quan đến công ty phát hành chứng quyền: Nếu công ty phát hành chứng quyền gặp phải khó khăn trong kinh doanh, giá cổ phiếu cơ bản có thể giảm, dẫn đến giá chứng quyền cũng giảm xuống.

Lời kết

Chứng quyền là một loại sản phẩm tài chính mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư, nhưng cũng có một số rủi ro tiềm ẩn. Vì vậy, để đầu tư vào chứng quyền một cách hiệu quả, nhà đầu tư cần phải nắm vững các khái niệm cơ bản, hiểu rõ về các loại chứng quyền và cách đánh giá yếu tố ảnh hưởng đến giá chứng quyền. Ngoài ra, nhà đầu tư cũng cần phải đánh giá kỹ lưỡng các rủi ro và tính toán trước các chi phí để đầu tư một cách thông minh và có lợi nhuận.

Chia sẻ