Blockchain là công nghệ cơ sở của nhiều ứng dụng tiềm năng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Trong thế giới blockchain, có hai kiểu chính của mạng blockchain: Monolithic (đơn kết) và Modular (đa kết). Bài viết này sẽ so sánh hai kiểu mạng này và đưa ra ví dụ để giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa chúng.
Monolithic Blockchain
Monolithic blockchain là một mạng blockchain được xây dựng dưới dạng một hệ thống đơn kết, trong đó tất cả các thành phần và tính năng của blockchain được tích hợp trong một mã nguồn duy nhất. Điều này có nghĩa rằng khi bạn muốn thay đổi hoặc nâng cấp một tính năng cụ thể, bạn cần phải thay đổi toàn bộ mã nguồn, và điều này có thể gây khó khăn và nguy cơ gây lỗi.
Ví dụ:
Bitcoin là một ví dụ điển hình của mạng blockchain kiểu monolithic. Mã nguồn của Bitcoin bao gồm toàn bộ các thành phần cần thiết để thực hiện một mạng blockchain, bao gồm quản lý tài khoản, xác minh giao dịch và quản lý đồng thuận.
- Mã nguồn đơn kết: Bitcoin được xây dựng dưới dạng mã nguồn đơn kết, có nghĩa rằng toàn bộ mã nguồn của mạng này nằm trong một dự án duy nhất. Khi có nhu cầu thay đổi hoặc nâng cấp một phần cụ thể của Bitcoin, cần phải thay đổi toàn bộ mã nguồn.
- Khó khăn trong việc phát triển: Sự đồng thuận trong cộng đồng Bitcoin đôi khi có thể gây khó khăn trong việc thay đổi hoặc cải thiện mạng. Các đề xuất cải thiện cần phải đạt được sự đồng thuận rộng rãi từ các thành viên trong cộng đồng, điều này có thể mất nhiều thời gian và gây ra sự phân đoạn.
- Khả năng mở rộng hạn chế: Bitcoin gặp khó khăn trong việc mở rộng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về tốc độ xử lý giao dịch. Việc nâng cấp giao thức Bitcoin để xử lý nhiều giao dịch hơn đã gặp khó khăn và cần sự đồng thuận rộng rãi.
Modular Blockchain
Modular blockchain, ngược lại, là một kiểu mạng blockchain được xây dựng dưới dạng các module độc lập. Mỗi module thực hiện một chức năng cụ thể, và các module này có thể được kết hợp lại với nhau để tạo thành một mạng blockchain hoàn chỉnh. Điều này làm cho việc quản lý và phát triển mạng blockchain trở nên linh hoạt hơn.
Ví dụ:
Polkadot là một dự án blockchain modular nổi tiếng được phát triển bởi Web3 Foundation. Mạng này được xây dựng với mục tiêu tạo ra một nền tảng blockchain đa chuỗi (multi-chain) cho phép nhiều chuỗi con (subchains) hoạt động cùng nhau trong một hệ thống tổng hợp (relay chain).
Các thành phần chính của Polkadot bao gồm:
- Relay Chain: Đây là chuỗi chính của Polkadot, là nơi xác minh và duyệt giao dịch của các chuỗi con. Relay chain cũng quản lý consensus trong mạng lưới chung.
- Chuỗi Con (Subchain): Polkadot cho phép nhiều chuỗi con hoạt động độc lập và tùy chỉnh dựa trên nhu cầu của các dự án cụ thể. Mỗi chuỗi con có thể được phát triển và nâng cấp độc lập.
- Bridge Modules: Polkadot có các module cầu nối (bridge modules) để kết nối với các mạng blockchain khác nhau, cho phép giao dịch và dữ liệu được chia sẻ giữa các mạng này.
Mạng Polkadot thực hiện mô hình chuỗi con (parachain) và cầu nối (bridge) thông qua các module riêng biệt. Điều này làm cho Polkadot trở thành một mạng modular, cho phép phát triển độc lập và tái sử dụng các thành phần của nó.
Một ví dụ cụ thể về sự linh hoạt của Polkadot là khả năng thay đổi và nâng cấp các chuỗi con mà không cần ảnh hưởng đến toàn bộ mạng. Các dự án như Kusama và Acala Network đã sử dụng Polkadot để tạo ra các chuỗi con độc lập với tính năng và ứng dụng riêng biệt, trong khi vẫn được kết nối vào hệ thống Polkadot lớn hơn.
So sánh giữa Monolithic Blockchain và Modular Blockchain
- Tính linh hoạt: Modular blockchain linh hoạt hơn vì bạn có thể thay đổi hoặc nâng cấp một module cụ thể mà không ảnh hưởng đến các module khác. Trong khi đó, monolithic blockchain yêu cầu phải thay đổi toàn bộ mã nguồn.
- Phát triển dễ dàng: Modular blockchain giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển bởi vì các nhà phát triển có thể làm việc độc lập trên các module. Trong khi đó, monolithic blockchain đòi hỏi sự đồng thuận trong việc thay đổi mã nguồn core.
- Khả năng tái sử dụng: Modular blockchain cho phép tái sử dụng các module đã phát triển trong các dự án khác, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và yêu cầu cụ thể, cả hai loại blockchain đều có ưu điểm và nhược điểm riêng. Việc lựa chọn giữa monolithic và modular blockchain phụ thuộc vào mục tiêu và yêu cầu của dự án cụ thể.
Trả lời