Trong kinh doanh, tỷ suất lợi nhuận là một chỉ số quan trọng giúp đo lường hiệu suất tài chính của một doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp có thể đạt được lợi nhuận cao mặc dù có chi phí hoạt động thấp, và điều này thường là một điểm đặc biệt đáng chú ý. Trong bài viết này, hãy cùng CryptoViet sẽ khám phá những trường hợp kinh doanh có chi phí thấp nhưng lại có lãi gộp cao, và những yếu tố đằng sau thành công của họ.
Lãi gộp là gì?
Lãi gộp là một khái niệm trong tài chính doanh nghiệp, đại diện cho số tiền lãi thu được sau khi trừ đi chi phí kinh doanh. Nó còn được hiểu một cách khác là sự chênh lệch giữa tổng doanh thu và chi phí sản xuất hoặc nhập hàng.
Đối với các doanh nghiệp nhập hàng để bán, lãi gộp là sự chênh lệch giữa doanh thu thuần (tổng số tiền thu được từ việc bán hàng) và số tiền mất ra để mua hàng. Trong khi đó, đối với các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa, lãi gộp (còn được gọi là lãi ròng) biểu thị sự chênh lệch giữa tổng doanh thu và chi phí sản xuất hàng hóa.
Ví dụ cụ thể:
Hãy tưởng tượng bạn là chủ một doanh nghiệp kinh doanh quần áo. Bạn sản xuất 100 chiếc quần jean và bán chúng với mức giá 100.000 VNĐ/chiếc. Chi phí để sản xuất một chiếc quần là 60.000 VNĐ.
Từ ví dụ trên, lãi gộp của bạn được tính như sau: Lãi gộp = (100 * 100.000 VNĐ) – (100 * 60.000 VNĐ) = 4.000.000 VNĐ.
Tỷ lệ lãi gộp
Tỷ lệ lãi gộp, còn được gọi là tỷ suất lợi nhuận gộp hoặc hệ số biên độ lợi nhuận gộp, là tỉ lệ lợi nhuận được thể hiện dưới dạng phần trăm của doanh thu.
Tỷ lệ lãi gộp giúp chúng ta hiểu mức lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được sau khi khấu trừ các chi phí hoạt động kinh doanh. Nó cũng giúp so sánh hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp qua các năm, để xem liệu doanh nghiệp có đang phát triển hiệu quả hay không.
Công thức tính tỷ lệ lãi gộp (%) là:
Tỷ lệ lãi gộp (%) = (Lãi gộp / Doanh thu) * 100
Ví dụ:
Trong năm 2018, Doanh nghiệp A có lãi gộp là 20 tỷ, doanh thu là 100 tỷ. Tỷ lệ lãi gộp (%) = (20 / 100) * 100 = 20%.
Tương tự, trong năm 2019, Doanh nghiệp A có lãi gộp là 30 tỷ, doanh thu là 200 tỷ. Tỷ lệ lãi gộp (%) = (30 / 200) * 100 = 15%.
Tỷ lệ lãi gộp cho thấy rằng, so với năm 2018, năm 2019 Doanh nghiệp A tăng gấp đôi doanh thu nhưng tỷ lệ lợi nhuận lại giảm đi.
Điều này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố, như tăng giá nguyên vật liệu hoặc chi phí marketing tăng cao. Tỷ lệ lãi gộp cung cấp thông tin quan trọng để đưa ra những quyết định kinh doanh có hiệu quả để khắc phục tình trạng này.
Công thức tính lãi gộp
Công thức tính lãi gộp rất đơn giản và dựa trên định nghĩa cơ bản:
Lãi gộp = Doanh thu – Giá vốn hàng hóa
Nếu bạn sử dụng thuật ngữ “doanh thu thuần” thay vì “Doanh thu”, công thức tính tỷ suất lợi nhuận gộp sẽ như sau:
Tỷ suất lợi nhuận gộp (%) = (Lãi gộp / Doanh thu thuần) x 100
Trong một số trường hợp, bạn có thể thấy trong báo cáo chi tiết về doanh số bán hàng, lãi gộp được tính bằng cách trừ doanh thu thuần cho chi phí hàng hóa.
Trong kết quả hoạt động kinh doanh, thường sử dụng thuật ngữ “lợi nhuận gộp” thay cho “lãi gộp”. Tuy nhiên, về bản chất, lãi gộp và lợi nhuận gộp đều chỉ đại diện cho khái niệm tương tự.
Ý nghĩa của lãi gộp trong kinh doanh
Lãi gộp là một yếu tố quan trọng đầu tiên và ảnh hưởng đến khả năng sinh lợi của một doanh nghiệp. Nó đóng vai trò quyết định liệu doanh nghiệp có hoạt động hiệu quả hay không và liệu có nên đầu tư vào doanh nghiệp đó hay không.
Hơn nữa, việc theo dõi lãi gộp cũng giúp các doanh nghiệp đánh giá xem họ có đang đi đúng hướng không và phát hiện những vấn đề cần khắc phục ở đâu. Dựa vào lãi gộp, chúng ta có thể xác định:
- Lãi gộp âm (-): Điều này ám chỉ rằng doanh nghiệp đang hoạt động không hiệu quả, có dấu hiệu giảm sút và đang ghi nhận lỗ. Trong trường hợp này, cần phải tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của sự thua lỗ và đưa ra biện pháp khắc phục.
- Lãi gộp dương (+): Điều này cho thấy rằng doanh nghiệp đang có lợi nhuận và đang phát triển. Doanh nghiệp có thể tiếp tục đầu tư để tăng tỷ lệ lợi nhuận hoặc mở rộng thị trường hoặc sản phẩm mới.
Theo dõi biến động của lãi gộp giúp doanh nghiệp xác định mức độ chi phí so với doanh thu. Từ đó, họ có thể áp dụng các biện pháp cải thiện để tăng hiệu quả kinh doanh.”
Một số trường hợp Kinh doanh phí thấp nhưng lãi gộp cao
Những trường hợp kinh doanh có chi phí thấp nhưng lãi gộp cao thường xuất phát từ những yếu tố cụ thể của mô hình kinh doanh và thị trường mà họ phục vụ. Dưới đây là một số nguyên nhân giải thích tại sao có thể xảy ra trường hợp này:
- Mô hình kinh doanh thấp chi phí: Các mô hình kinh doanh như quán bán đồ ăn sáng tiện lợi và giao hàng tận nơi hoặc kinh doanh trực tuyến thường có thể thiết lập với mức đầu tư ban đầu thấp hơn so với các doanh nghiệp cần đầu tư vào vật lý, cửa hàng, hoặc nhà xưởng lớn. Điều này giúp giảm đi một phần chi phí khởi đầu và vận hành.
- Quy trình tự động hóa: Một số trong những mô hình kinh doanh này sử dụng quy trình tự động hóa mạnh mẽ, từ việc xử lý đơn hàng, thanh toán đến giao hàng. Điều này giúp giảm lao động và tối ưu hóa quy trình kinh doanh, dẫn đến giảm chi phí hoạt động.
- Quy mô và khả năng mở rộng: Khi kinh doanh trực tuyến, các doanh nghiệp có tiềm năng tiếp cận một lượng khách hàng lớn hơn và mở rộng dễ dàng hơn, đặc biệt nếu họ có mô hình kinh doanh có thể nhân rộng. Điều này giúp tăng doanh số bán hàng và lãi gộp mà không cần tăng chi phí đáng kể.
- Khả năng quản lý tốt: Quản lý tài chính, tồn kho và chi phí cẩn thận giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp có thể duy trì lãi gộp cao. Khi các yếu tố này được quản lý hiệu quả, doanh nghiệp có thể kiểm soát chi phí và tối ưu hóa lợi nhuận.
- Nhiều lựa chọn sản phẩm hoặc dịch vụ: Các doanh nghiệp có nhiều lựa chọn sản phẩm hoặc dịch vụ có cơ hội tăng doanh số bán hàng và lãi gộp bằng cách phục vụ nhiều phân đoạn thị trường và nhu cầu khác nhau.
Tuy nhiên, điều quan trọng là những mô hình này cũng có thể đối mặt với cạnh tranh cao và yêu cầu theo dõi chặt chẽ chi phí để duy trì sự cạnh tranh và lợi nhuận cao.
Lời kết
Qua những thông tin trên về lãi gộp, có thể thấy rằng sự sáng tạo, quản lý hiệu quả và tận dụng các công nghệ mới đang tạo nên những cơ hội đầy tiềm năng trong thế giới kinh doanh. Khả năng tối ưu hóa chi phí và quy trình kinh doanh, kết hợp với sự linh hoạt trong phục vụ khách hàng, đã giúp những doanh nghiệp này trở thành những người tiên phong trong ngành của họ.
Tuy nhiên, không có một mô hình kinh doanh duy nhất có thể áp dụng cho tất cả mọi người. Mỗi trường hợp đều đặc biệt và đòi hỏi sự điều chỉnh và phát triển liên tục. Điều quan trọng là học hỏi từ những thành công và thất bại, và luôn tìm kiếm cách cải thiện. Trong môi trường kinh doanh đầy thách thức này, việc kết hợp tài năng, tư duy sáng tạo và khả năng tận dụng công nghệ sẽ đóng vai trò quyết định trong việc xác định ai sẽ thành công.
Hy vọng rằng, thông qua việc chia sẻ và học hỏi từ những trường hợp xuất sắc này, có thể thúc đẩy sự phát triển và sáng tạo trong kinh doanh, mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và cộng đồng mà họ phục vụ.
Trả lời