Chứng khoán phái sinh là gì?

Chứng khoán Phái sinh (Derivative Securities) là một loại chứng khoán tài chính phổ biến trong các thị trường tài chính hiện nay. Chứng khoán phái sinh là sản phẩm tài chính được tạo ra từ các hợp đồng tương lai hoặc các tùy chọn mua/bán với các tài sản cơ sở như cổ phiếu, chỉ số chứng khoán, ngoại tệ, hàng hóa, lãi suất hay chứng khoán khác.

Đặc điểm của chứng khoán phái sinh

Đặc điểm của chứng khoán phái sinh là nó là một sản phẩm tài chính phức tạp, được dùng để chuyển giao rủi ro giữa các bên liên quan đến giá trị của tài sản cơ sở. Chứng khoán phái sinh cũng cho phép các nhà đầu tư tiếp cận với các thị trường tài chính khác nhau và tạo ra cơ hội đầu tư khác nhau mà không cần sở hữu trực tiếp tài sản cơ sở.

Các loại chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh tồn tại dưới hình thức như: hợp đồng kỳ hạn (forward); hợp đồng tương lai (future); hợp đồng quyền chọn (option bao gồm hai loại: quyền chọn mua và quyền chọn bán); và hợp đồng hoán đổi (swaps).

Các loại chứng khoán phái sinh bao gồm:

Quyền chọn (Option): đây là một hợp đồng giữa hai bên, trong đó bên mua tùy chọn được quyền mua hoặc bán tài sản cơ sở với giá xác định trước, và bên bán tùy chọn phải tuân thủ điều khoản trong hợp đồng.
Kỳ hạn (Forward): là chứng khoán phái sinh giao dịch thỏa thuận, xác nhận cam kết mua hoặc bán một số lượng tài sản cơ sở nhất định theo một mức giá đã được xác định vào một ngày đã được ấn định trước trong tương lai.
Hợp đồng tương lai (Futures Contract): là một hợp đồng cho phép hai bên thỏa thuận mua/bán tài sản cơ sở với một giá trị xác định trước đó và tại một thời điểm trong tương lai cụ thể.
Hợp đồng hoán đổi (Swap Contract): là một hợp đồng giữa hai bên, trong đó hai bên thỏa thuận trao đổi các dòng tiền trong tương lai, thường là để giảm thiểu rủi ro lãi suất hoặc ngoại tệ.

Phân biệt chứng khoán phái sinh và chứng khoán cơ sở

Chứng khoán cơ sở được định giá dựa trên giá trị thực tế của tài sản cơ sở, trong khi chứng khoán phái sinh được định giá dựa trên giá trị của tài sản cơ sở mà nó được giao dịch. Chứng khoán phái sinh còn có thể được dùng để bảo vệ khỏi những rủi ro giá cả của tài sản cơ sở.

Lời kết

Chứng khoán phái sinh là một sản phẩm tài chính phức tạp nhưng mang lại nhiều cơ hội đầu tư cho các nhà đầu tư. Nó được sử dụng để giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa danh mục đầu tư. Tuy nhiên, những sản phẩm tài chính này cũng có những rủi ro nhất định, do đó nhà đầu tư cần phải hiểu rõ về sản phẩm này trước khi tham gia giao dịch.