Celestia là gì?

Celestia là mạng blockchain mô-đun đầu tiên giúp dễ dàng triển khai một blockchain mới. Nó cho phép các blockchain có chủ quyền thoát khỏi những ràng buộc của các kiến trúc nguyên khối để chúng có thể xây dựng một cách linh hoạt và tự do theo các điều kiện của riêng mình.

Celestia không hoạt động giống như blockchain Layer-1 điển hình mà nó chỉ thực hiện order (đặt hàng) các giao dịch, sau đó verify (xác minh) dữ liệu đang được xuất bản có sẵn. Bằng cách tiếp cận này, dự án sẽ có khả năng mở rộng, tính linh hoạt và khả năng tương tác chưa từng có trong các thiết kế blockchain trước đây.

Celestia giải quyết bài toán gì?

Hầu hết các dự án blockchain hiện nay là Monolithic, tức là một mình thực hiện tất cả các nhiệm vụ như: thực thi, bảo mật và tính khả dụng của dữ liệu. Tuy kiến trúc Monolithic có tính liền mạch nhưng quá trình xử lý cồng kềnh & ràng buộc về tài nguyên, để tăng thông lượng thì phải hy sinh tính bảo mật hoặc tính phi tập trung ở một mức độ nào đó.

Còn Celestia sử dụng kiến trúc Modular. Thay vì Layer 1 gốc làm tất cả thì Celestia chỉ thực hiện những việc cốt lõi mà Layer 1 cần làm. Celestia chỉ đặt hàng (order) và xác minh dữ liệu được xuất bản là có sẵn, và không thực hiện bất kỳ tính toán nào trên dữ liệu.

Bằng cách thiết kế blockchain theo dạng module và chia tách các quy trình của nó thành các lớp chuyên biệt. Celestia tách riêng lớp đồng thuận và lớp thực thi giúp cho hệ thống tối ưu hơn về chủ quyền, an toàn và khả năng mở rộng.

Tính chủ quyền

Các nhà phát triển có thể dễ dàng triển khai một blockchain với nhiều tùy chọn mà không cần khởi động một mạng lưới đồng thuận mới. Celestia không áp đặt bất kỳ logic thực thi nào nên các nhà phát triển có thể tự do xác định môi trường thực thi của riêng họ.

An toàn

Các blockchains được xây dựng trên Celestia không dựa trên các giả định đa số trung thực cho việc xác minh trạng thái, có nghĩa là chúng có thể tương tác với các tiêu chuẩn bảo mật cao nhất. Việc kết nối các chuỗi sẽ đơn giản như triển khai một hợp đồng thông minh.

Có thể mở rộng

Celestia là modular blockchain nên không phải xử lý tất cả các chức năng. Bằng cách chia chúng thành nhiều lớp, việc mở rộng quy mô có thể được thực hiện mà không phải hy sinh tính bảo mật hoặc phân quyền. Điều này cho phép khả năng mở rộng chuỗi khối bền vững tương thích với bối cảnh đa chuỗi, phi tập trung.

Celestia hoạt động như thế nào?

Celestia áp dụng kiến trúc modular, phân tách một blockchain stack thành các thành phần chuyên biệt. Các chức năng cốt lõi, đồng thuận và thực thi, được tách thành các lớp khác nhau.

Một kiến trúc monolithic có thể bị hạn chế. Các chức năng đồng thuận và thực thi được “đóng gói” thành một lớp và sau đó một smart contract sẽ được xây dựng trên lớp được đóng gói này. Người dùng bị ràng buộc trong một môi trường thực thi, hạn chế khả năng tối ưu hóa và chuyên biệt cho các trường hợp sử dụng cụ thể.

Một kiến trúc modular tách sự đồng thuận và thực thi thành các lớp riêng biệt. Lớp thực thi tồn tại trên blockchain của riêng nó, cho phép tối ưu hóa và chuyên môn hóa cho các trường hợp sử dụng cụ thể. Bất kỳ nhà phát triển nào đang xây dựng các ứng dụng phi tập trung được xây dựng trên kiến trúc này sẽ tận hưởng tính linh hoạt, bảo mật và khả năng mở rộng tốt hơn.

Trong một modular blockchain việc lấy mẫu tính sẵn có của dữ liệu có thể đạt được, cho phép một node xác minh một block bằng một mẫu nhỏ, chẳng hạn như xác minh một block 100MB chỉ với 10KB dữ liệu. Một máy có sức mạnh xử lý tối thiểu, như điện thoại thông minh, có thể hoạt động như một node.

Khi các nhà phát triển xây dựng dApp trên Celestia trực tiếp, họ có thể chọn môi trường thực thi để sử dụng và chạy song song nhiều môi trường thực thi tùy thích. Trong một môi trường monolithic, sự đồng thuận ràng buộc chặt chẽ các quy tắc thực thi, có nghĩa là người dùng bị ràng buộc với bất kỳ môi trường thực thi nào mà base chain hỗ trợ.

Trong tương lai, chúng ta có thể thấy các Tendermint chain và các Cosmos zone sử dụng Celestia làm lớp dữ liệu khả dụng. Các zones này sẽ trở nên giảm thiểu sự tin cậy bằng cách sử dụng các bằng chứng gian lận (fraud proofs) để cung cấp cho hệ sinh thái Cosmos một mức độ bảo mật đồng nhất và giúp giảm sự phụ thuộc vào quản trị xã hội khi đối phó với các zones xấu.

Đội ngũ phát triển

Đội ngũ phát triển của Celestia gồm có 14 thành viên, tất cả đều là những người có kinh nghiệm trong việc xây dựng và mở rộng quy mô blockchain từ các dự án như Ethereum, Cosmos, Harmony. Những người chủ chốt gồm:

Mustafa Al-Bassam – CEO: Mustafa tốt nghiệp ngành khoa học máy tính tại trường đại học King’s College London, Tiến sĩ trong lĩnh vực Blockchain Scaling tại trường đại học London. Ngoài ra anh còn là Co-founder của Chainspace (một dự án Startup được Facebook mua lại).
Ismail Khoffi – CTO: Ismail đã có nhiều năm làm việc ở vị trí kỹ sư cao cấp tại Tendermint và Interchain Foundation.
John Adler – CRO: John chính là người tạo ra Optimistic Rollup. Trước khi đến với Celestia, anh là một nhà nghiên cứu của ConsenSys.
Nick White – COO: Nick White có bằng Cử nhân và Thạc sỹ ngành Khoa học Kỹ thuật điện tử tại đại học Stanford. Ông chính là một trong những nhà đồng sáng lập Harmony.

Cùng các cố vấn nổi bật là:

Ethan Buchman: Ethan là nhà đồng sáng lập của hai dự án nổi tiếng: Tendermint, Cosmos.
Zaki Manian: Zaki chính là một trong những nhà đồng sáng tạo của giao thức IBC và có những đóng góp đầu tiên cho hệ sinh thái Cosmos.
James Prestwich: James là Co-founder của Summa (một dự án cung cấp khả năng tương tác giữa các blockchain được Celo mua lại).
George Danezis: George là giáo sư Kỹ thuật Bảo mật và Quyền riêng tư của trường đại học London.

Đối tác và quỹ đầu tư

Celestia đã huy động thành công 1,5 triệu đô la USD trong vòng gọi vốn Seed Round với sự tham gia nhiều quỹ đầu tư nổi tiếng thế giới như: Interchain Foundation, Binance Labs, Maven 11 Capital, KR1, Signature Ventures, Divergence Ventures, Dokia Capital, P2P Capital, Tokonomy, Cryptium Labs…

Lời kết

Khả năng mở rộng là một trong những rào cản lớn nhất đối với việc áp dụng đầy đủ công nghệ blockchain. Mặc dù có một vài giải pháp mở rộng, nhưng hầu hết đều tập trung vào sản xuất block chứ không phải xác minh block. Với khả năng mở rộng, bảo mật và các tính năng phân quyền, Modular Blockchain Network đầu tiên – Celestia, đang chuẩn bị cho cho Web 3. Celestia không phải là giải pháp duy nhất vì Polygon có Avail và Ethereum có Danksharding. Tuy nhiên, Celestia là duy nhất vì nó tập trung vào tính dễ tích hợp, phân phối nhanh và trải nghiệm người dùng.