Trong những năm gần đây, thị trường mua bán bất động sản đang trở nên vô cùng sôi động tại nhiều khu vực khác nhau trên toàn quốc. Trong bối cảnh thị trường nảy lửa như vậy, việc cẩn trọng và cảnh giác trở nên vô cùng quan trọng để tránh rơi vào những mưu mẹo tinh vi của những kẻ lừa đảo. Một trong những thủ đoạn đáng lưu ý chính là việc mua nhà đất qua hình thức vi bằng. Mua đất hoặc mua nhà thông qua việc công chứng vi bằng, mặc dù là hình thức trái pháp luật, vẫn có không ít người rơi vào bẫy của những người bán không trung thực. Nhiều gia đình đã phải đối mặt với việc bị đuổi ra khỏi ngôi nhà của mình, vì chủ sở hữu đất cầm cố tài sản, thế chấp trái phép và thậm chí bất chấp luật pháp. Nhưng đặc biệt, điều còn đáng quan ngại hơn là nguy cơ mất mát tài sản to lớn trong việc mua nhà vi bằng.
Trước khi đi sâu vào vấn đề này, hãy cùng CryptoViet tìm hiểu rõ hơn về khái niệm “vi bằng” và tại sao hình thức mua nhà thông qua vi bằng có thể mang lại những nguy cơ đáng sợ cho người mua.
Vi bằng là gì?
Vi bằng là một loại tài liệu bằng văn bản, giống như một biên bản hoặc tường thuật về sự kiện, hành vi mà người lập vi bằng đã chứng kiến. Tài liệu vi bằng này thường được ghi lại một cách trung thực và khách quan, mô tả chi tiết về các sự kiện, hành vi cụ thể mà người lập vi bằng đã chứng kiến. Vi bằng có thể đi kèm với âm thanh, hình ảnh hoặc video để thêm chứng cứ và minh chứng cho những gì đã được ghi lại.
Mục đích chính của việc lập vi bằng là để tạo ra một tài liệu chứng cứ có tính chất pháp lý. Nếu có bất kỳ tranh chấp nào liên quan đến sự kiện hoặc hành vi mà vi bằng ghi lại, tài liệu này có thể được sử dụng trong các vụ án hoặc trước tòa án như một phần của bằng chứng.
Thường thì việc lập vi bằng được thực hiện bởi những người được gọi là “Thừa phát lại” hoặc các nhân chứng có liên quan đến sự kiện. Vi bằng sau đó được lưu trữ dưới ba bản chính:
- Bản giao người yêu cầu: Bản này được chuyển giao cho những người hoặc tổ chức yêu cầu việc lập vi bằng.
- Bản đăng ký và lưu giữ tại Sở Tư pháp tỉnh: Một bản khác được đăng ký và lưu trữ tại cơ quan pháp luật hoặc cơ quan có thẩm quyền tương tự để đảm bảo tính chất chính thức của tài liệu.
- Bản lưu trữ tại Văn phòng Thừa phát lại: Bản này được lưu trữ tại văn phòng hoặc cơ sở của người lập vi bằng theo quy định của pháp luật về việc lưu trữ tài liệu.
Như vậy, vi bằng có vai trò quan trọng trong việc ghi nhận và bảo vệ chứng cứ về các sự kiện và hành vi cụ thể, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp pháp lý.
Mua bán nhà qua công chứng vi bằng đúng hay sai ?
Việc mua bán nhà thông qua công chứng vi bằng là một thông tin sai lệch và không đúng với pháp luật. Vi bằng không có quyền công chứng hay thực hiện các giao dịch sở hữu tài sản lớn như bất động sản.
Công chứng là một quy trình pháp lý mà một nhân viên công chứng (người có thẩm quyền) chứng thực và xác nhận tính chính xác, hợp pháp của các tài liệu và giao dịch. Công chứng thường được thực hiện bởi các cơ quan hoặc cá nhân có thẩm quyền trong việc chứng thực và xác nhận các tài liệu, giao dịch có giá trị pháp lý.
Nếu ai đó nhận được lời khuyên hoặc gặp trường hợp mua nhà qua “công chứng vi bằng”, đó thực sự là một hoạt động lừa đảo hoặc thông tin sai lệch. Mua bán nhà hoặc bất động sản yêu cầu một quy trình pháp lý chặt chẽ và được thực hiện thông qua các bước cụ thể, bao gồm việc lập hợp đồng mua bán, công chứng tài liệu liên quan và đảm bảo tính pháp lý cho cả người mua và người bán.
Những tình huống phát sinh Thừa phát lại qua công chứng vi bằng
Thừa phát lại lập vi bằng trong những tình huống sau:
- Xác nhận hành vi giao nhận tiền, tài sản; tình trạng nhà, đất, tài sản khi mua, bán, cho thuê; tình trạng tài sản trước khi kết hôn, ly hôn, thừa kế; quá trình và kết quả kiểm kê tài sản.
- Xác nhận việc chiếm giữ nhà, trụ sở, tài sản khác trái pháp luật; việc giao hàng kém chất lượng, hành vi cạnh tranh không lành mạnh; xác nhận hành vi bày bán hàng giả, hàng nhái tại cơ sở kinh doanh, thương mại.
- Xác nhận tình trạng nhà, tài sản bị hư hỏng do hành vi của cá nhân, tổ chức khác; tình trạng nhà liền kề trước khi xây dựng công trình; tình trạng nhà, đất bị lấn chiếm, sử dụng không đúng mục đích.
- Xác nhận tình trạng công trình khi nghiệm thu; mức độ ô nhiễm; sự chậm trễ trong quá trình thi công công trình.
- Xác nhận việc tổ chức cuộc họp của cơ quan, tổ chức; cuộc họp gia đình; cuộc họp của Đại hội đồng cổ đông.
- Xác nhận những hành vi trái pháp luật trong lĩnh vực báo chí, phát thanh, truyền hình, tin học như: đưa tin vu khống; đưa thông tin khi chưa được phép từ người có thẩm quyền; đưa ra các thông tin không đúng sự thật.
- Xác nhận những việc không thuộc thẩm quyền chứng thực của Ủy ban nhân dân các cấp; những giao dịch mà theo quy định của pháp luật không thuộc thẩm quyền công chứng.
- Xác nhận việc từ chối thực hiện công việc của tổ chức, cá nhân mà theo quy định, tổ chức hoặc cá nhân đó phải thực hiện.
- Xác nhận những sự kiện pháp lý khác theo luật định.
Mua nhà công chứng vi bằng có được luật pháp công nhận không?
Mua nhà thông qua công chứng vi bằng không được luật pháp công nhận cho việc chuyển nhượng tài sản như bất động sản. Quy định của Nghị định số 61 của Chính phủ và các Luật Đất đai, Luật Nhà ở đã rõ ràng về việc này.
Nghị định số 61 của Chính phủ quy định rằng vi bằng do Thừa phát lại lập có thể được sử dụng làm chứng cứ trong việc giải quyết vụ án tại tòa án. Tuy nhiên, vi bằng này chỉ là một tài liệu thể hiện việc mua bán tài sản mà bạn và người bán đã thực hiện. Nó không đủ để xác định tính pháp lý của giao dịch và không đủ để thực hiện việc sang tên quyền sở hữu bất động sản.
Theo quy định của Luật Đất đai và Luật Nhà ở, để thực hiện việc chuyển nhượng, mua bán nhà đất, bạn cần phải lập hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở cùng với tài sản gắn liền với đất. Hợp đồng này cần phải được cơ quan có thẩm quyền công chứng hoặc chứng thực. Sau đó, bạn cần thực hiện các thủ tục đăng ký trước bạ và sang tên (đăng ký biến động) tại Văn phòng đăng ký đất đai quận, huyện.
Nhìn chung, mua nhà công chứng vi bằng không đủ để có hiệu lực pháp lý cho việc chuyển nhượng bất động sản. Quy trình pháp lý chi tiết cần tuân theo các quy định của pháp luật để đảm bảo tính pháp lý và quyền sở hữu đúng đắn đối với tài sản.
Có nên mua nhà vi bằng không?
Có nhiều trường hợp người dân do hạn chế về khả năng kinh tế thường chỉ thực hiện việc mua đất thông qua hình thức công chứng vi bằng, sổ hồng chung, hoặc do sự nhầm tưởng sai về việc vi bằng thừa phát lại có thể thay thế cho việc công chứng.
Như đã nêu ở trên, giá trị của vi bằng chỉ giới hạn trong việc ghi nhận các sự kiện mà thừa phát lại đã trực tiếp chứng kiến, cụ thể trong các tình huống như ghi nhận hành vi giao nhận tiền, giao nhận giấy tờ, và tình trạng nhà đất giữa các bên. Vì thế, văn bản vi bằng không có thể thay thế được giá trị pháp lý của văn bản công chứng hay chứng thực, chẳng hạn như hợp đồng.
Bởi vì vi bằng không mang giá trị pháp lý, người mua sẽ không có quyền thực hiện các hành động liên quan đến tài sản mà họ đã mua, chẳng hạn như xây cất, sửa chữa, thế chấp hoặc chuyển nhượng. Điều này cũng có nghĩa rằng trong trường hợp xảy ra tranh chấp hoặc cần thu hồi đất và bồi thường, người mua có thể gánh chịu những tổn thất.
Ngoài ra, cũng cần cảnh giác với những trường hợp lừa đảo như tình huống nhà đang được thế chấp tại Ngân hàng, một ngôi nhà được bán cho nhiều người, hoặc người thuê nhà đem đi bán.
Từ những khía cạnh đã trình bày, điều quan trọng là bạn không nên tin tưởng vào hình thức mua nhà qua vi bằng, mà nên tuân thủ quy trình và thủ tục công chứng pháp lý đúng đắn để đảm bảo tính an toàn và đúng đắn cho việc mua bán tài sản.
Sự khác biệt giữa vi bằng và văn bản công chứng
Sự khác biệt giữa vi bằng và văn bản công chứng là điểm quan trọng cần được hiểu rõ khi thảo luận về việc mua bán nhà đất và các giao dịch liên quan. Dưới đây là một số khác biệt chính giữa hai khái niệm này:
Tính pháp lý và hiệu lực:
- Vi bằng: Là một tài liệu lập thành để ghi nhận những sự kiện hoặc hành vi mà Thừa phát lại đã trực tiếp chứng kiến. Vi bằng không có giá trị pháp lý tương tự như văn bản công chứng.
- Văn bản công chứng: Là tài liệu được công chứng bởi cơ quan có thẩm quyền, thường là một nhà công chứng, và có giá trị pháp lý chính thức. Văn bản công chứng thể hiện cam kết và thỏa thuận giữa các bên, đảm bảo tính hiệu lực và tuân thủ các quy định pháp luật.
Tính minh bạch và chứng cứ:
- Vi bằng: Thường chứa các mô tả và ghi chép về những hành vi, sự kiện mà Thừa phát lại đã chứng kiến, nhưng không cung cấp chứng cứ về tính pháp lý của giao dịch.
- Văn bản công chứng: Được công chứng bởi người có thẩm quyền, và cung cấp chứng cứ rõ ràng về cam kết và thỏa thuận của các bên. Nó chứa các điều khoản pháp lý và có tính minh bạch cao hơn.
Quyền sở hữu và quyền hành vi:
- Vi bằng: Không thể thay thế cho việc chứng thực quyền sở hữu hoặc quyền hành vi liên quan đến tài sản. Người mua không thể thực hiện các hành vi như xây cất, sửa chữa, thế chấp, hoặc chuyển nhượng dựa trên vi bằng.
- Văn bản công chứng: Cung cấp tính hiệu lực pháp lý cho việc chuyển nhượng quyền sở hữu và các quyền hành vi khác. Người mua có quyền thực hiện các hành động liên quan đến tài sản theo các quy định pháp luật.
Giá trị trong giao dịch:
- Vi bằng: Thường không được công nhận trong các giao dịch quan trọng như mua bán bất động sản.
- Văn bản công chứng: Là yếu tố quan trọng trong việc thực hiện các giao dịch pháp lý, bao gồm mua bán, chuyển nhượng, thế chấp và các hợp đồng khác.
Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa vi bằng và văn bản công chứng là cực kỳ quan trọng để người mua có cái nhìn chính xác về tính pháp lý và quyền lợi của họ trong các giao dịch liên quan đến bất động sản.
Lời kết
Trong bối cảnh thị trường bất động sản ngày càng sôi động và nguy cơ lừa đảo trở nên phức tạp hơn, việc mua nhà qua hình thức vi bằng là hoàn toàn không nên. Những rủi ro về mặt pháp lý và tài sản có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho người mua, đặc biệt khi họ không thể thực hiện các quyền và hành động với tài sản đã mua.
Để đảm bảo tính an toàn và pháp lý cho bản thân và tài sản, việc tuân thủ các quy trình pháp lý chính thức, như công chứng hợp đồng và đăng ký đất đai, là rất cần thiết. Việc tìm hiểu kỹ về người bán và kiểm tra thông tin liên quan đến tài sản cũng là bước quan trọng để tránh rơi vào các thủ đoạn lừa đảo.
Dưới mọi tình huống, việc mua nhà là một quyết định lớn và quan trọng trong cuộc đời của mỗi người. Bạn đọc không nên để bị lừa dối bởi những hứa hẹn và thủ đoạn gian lận. Thay vào đó, cần phải tìm hiểu kỹ và tuân thủ quy trình pháp lý, để có thể thực hiện việc mua nhà một cách an toàn và đúng đắn.
Trả lời