Trong hệ thống blockchain như Bitcoin, việc bảo vệ tài sản và thông tin của người dùng rất quan trọng. Một cách để bảo vệ tài sản của mình là sử dụng các khóa riêng tư và khóa công khai, còn được gọi là Private Key và Public Key. Các khóa này đóng vai trò quan trọng trong việc xác thực giao dịch và đảm bảo tính toàn vẹn của blockchain.
Cách hoạt động của Blockchain
Trước khi tìm hiểu về Private Key và Public Key chúng ta cần hiểu về cơ bản về cách hoạt động của hệ thống blockchain. Trong Bitcoin, giao dịch được thực hiện bằng cách tạo ra một khối mới trên chuỗi blockchain. Mỗi khối được liên kết với khối trước đó và bao gồm một số giao dịch mới. Khi một giao dịch mới được tạo ra, nó phải được xác thực trước khi được thêm vào một khối mới. Việc xác thực này được thực hiện bằng cách sử dụng các khóa riêng tư và khóa công khai.
Private Key là gì?
Private key là một chuỗi số ngẫu nhiên được sử dụng để ký điện tử cho các giao dịch. Nó được giữ bí mật và chỉ có chủ sở hữu của nó mới có thể sử dụng nó để ký điện tử cho các giao dịch của mình. Khi một giao dịch mới được tạo ra, người gửi sẽ sử dụng private key của mình để tạo ra chữ ký điện tử cho giao dịch đó. Chữ ký điện tử này sẽ được xác thực bằng cách sử dụng public key.
Public Key là gì?
Public key là một chuỗi số được tạo ra từ private key. Nó được chia sẻ công khai và được sử dụng để xác thực chữ ký điện tử của một giao dịch. Khi một giao dịch mới được tạo ra, chữ ký điện tử của nó sẽ được xác thực bằng cách sử dụng public key tương ứng với private key được sử dụng để tạo ra chữ ký đó. Nếu chữ ký được xác thực, giao dịch sẽ được thêm vào một khối mới trên blockchain.
Private Key và Public Key hoạt động như thế nào?
Private Key và Public Key là hai phần của một cặp khóa đối xứng được sử dụng trong các hệ thống mật mã như Bitcoin. Khóa đối xứng là một cặp khóa gồm khóa riêng tư (private key) và khóa công khai (public key). Trong đó, khóa riêng tư là khóa bí mật chỉ có chủ sở hữu biết và không được chia sẻ cho bất kỳ ai khác. Trong khi đó, khóa công khai là một khóa mở rộng, được phổ biến cho mọi người và được sử dụng để mã hóa dữ liệu.
Trong Bitcoin, khi người dùng tạo một giao dịch mới, họ sẽ sử dụng khóa riêng tư của mình để ký điện tử cho giao dịch. Sau đó, khóa công khai của họ sẽ được sử dụng để xác minh chữ ký số (digital signature) của giao dịch. Khi giao dịch được ký điện tử và xác minh chữ ký số thành công, nó sẽ được thêm vào blockchain và trở thành một phần của lịch sử giao dịch của Bitcoin.
Các khóa riêng tư và công khai được tạo ra thông qua thuật toán mã hóa đối xứng như RSA hay Elliptic Curve Cryptography (ECC). Để tạo một cặp khóa mới, người dùng sẽ chọn một thuật toán và sử dụng một chương trình hoặc phần mềm để tạo ra khóa. Sau đó, khóa riêng tư và khóa công khai sẽ được tạo ra dựa trên các thông số của thuật toán.
Một tính năng quan trọng của khóa đối xứng là tính đối xứng, có nghĩa là một khóa có thể được sử dụng để mã hóa thông tin và khóa còn lại có thể được sử dụng để giải mã thông tin đó. Điều này cho phép các bên giao tiếp với nhau một cách bảo mật mà không cần phải chia sẻ khóa bí mật của mình.
Tuy nhiên, cặp khóa đối xứng cũng có nhược điểm khi sử dụng trong các hệ thống mật mã, đó là nguy cơ bị tấn công bởi các phương pháp như Brute Force Attack (tấn công thử mật khẩu) hoặc các kỹ thuật phân tích khóa. Vì vậy, cần phải đảm bảo bảo mật và bảo vệ khóa riêng tư của mình để ngăn chặn các cuộc tấn công mạng và bảo vệ tài sản của mình.
Ví dụ về Private Key và Public Key
Một ví dụ cụ thể về cặp khóa đối xứng bao gồm:
- Khóa riêng tư (private key): 5a90f26a6f5d5b5a6da49638b73a9f9c2cf87dce329a56d2b8c2373d3d3e2621
- Khóa công khai (public key): 042ef4f4c4cb4e83071f76a57a7b3fb3962f15f235491a3cb48d3b38c94b59a8a83d2d2cb7c12114c330b8cbf36597c9f159d87b23c1f8a12fddfd741fa7df58f
Trong ví dụ này, khóa riêng tư được giữ bí mật và chỉ chủ sở hữu biết giữ. Trong khi đó, khóa công khai được chia sẻ với những người khác để có thể nhận được thanh toán hoặc gửi thanh toán.
Khi một người muốn gửi Bitcoin cho chủ sở hữu của cặp khóa này, họ sẽ sử dụng khóa công khai để mã hóa giao dịch. Giao dịch được mã hóa bởi khóa công khai sẽ chỉ có thể được giải mã bởi khóa riêng tư tương ứng của chủ sở hữu. Sau khi được giải mã và xác minh chữ ký số, giao dịch được thêm vào blockchain và chủ sở hữu của khóa riêng tư sẽ nhận được Bitcoin.
Lời kết
Private key và Public key đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tính toàn vẹn của blockchain và đảm bảo rằng chỉ chủ sở hữu của khóa riêng tư mới có thể ký điện tử cho các giao dịch. Việc bảo vệ khóa riêng tư rất quan trọng để đảm bảo an toàn và bảo vệ tài sản của người dùng.
