Hiện nay trong trading, có ba loại biểu đồ chính đang được sử dụng phổ biến là:
- Biểu đồ đường (Line chart).
- Biểu đồ thanh (Bar chart).
- Biểu đồ nến (Candlestick chart).
Mỗi loại biểu đồ trên đều có ưu và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, hiện nay, biểu đồ nến là loại biểu đồ phổ biến nhất, được sử dụng trong cả thị trường chứng khoán, ngoại tệ và tiền điện tử. Biểu đồ nến được bắt nguồn từ Nhật Bản vào những năm 1600 khi người Nhật sử dụng nó để phân tích giá gạo.
Tuy nhiên, phương pháp phân tích kỹ thuật này chỉ thực sự được ứng dụng mạnh khi Steve Nison, một người châu Âu, đã khám phá ra kỹ thuật này của người Nhật và đặt tên nó là “Japanese Candlestick”. Ông đã nghiên cứu và viết về phương pháp này, đưa nó trở thành một công cụ phổ biến trong phân tích kỹ thuật từ những năm 1990 đến nay.
Biểu đồ hình nến là gì?
Biểu đồ hình nến (còn được gọi là biểu đồ nhật ký nến) là một loại biểu đồ được sử dụng để biểu diễn giá của một tài sản trong một khoảng thời gian nhất định. Biểu đồ hình nến được sử dụng rộng rãi trong các thị trường tài chính như chứng khoán, ngoại tệ, hàng hóa, tiền điện tử và các thị trường tài sản khác.
Mỗi cây nến trên biểu đồ hình nến biểu thị cho một khoảng thời gian nhất định (ví dụ như một ngày giao dịch), với mỗi cây nến có thể chứa thông tin về giá mở cửa, giá đóng cửa, giá thấp nhất và giá cao nhất trong khoảng thời gian đó. Biểu đồ hình nến có thể được sử dụng để đánh giá xu hướng của thị trường, cung cầu, sự biến động của giá và các mô hình hình thành trên thị trường.
Mỗi cây nến tiêu chuẩn sẽ bao gồm:
- Bóng nến
- Thân nến
- Đối với nến tăng (màu xanh), giá đóng cửa sẽ cao hơn giá mở cửa.
- Đối với nến giảm (màu đỏ), giá đóng cửa sẽ thấp hơn giá mở cửa.
Ngoài ra, phần giá phía trên cùng bóng nến sẽ là giá cao nhất, ngược lại với giá thấp nhất.Các bạn cần lưu ý, không phải bất kỳ cây nến nào cũng có đầy đủ cả thân nến và bóng nến.
Và những cây nến “thiếu tiêu chuẩn” hoặc “kì lạ” lại có nhiều ý nghĩa trong dự báo xu hướng.
Giá coin là gì?
Giá coin là giá trị mà một người muốn mua và một người muốn bán đồng coin đồng ý giao dịch với nhau. Nó thể hiện sự tương tác giữa người mua và người bán và là nội dung chủ yếu mà mọi loại biểu đồ, bao gồm biểu đồ nến, hướng đến.
Người mua và người bán quyết định mua hoặc bán dựa trên mong đợi của họ về sự biến động giá cả trong tương lai. Nếu họ mong đợi giá sẽ tăng trong tương lai, họ sẽ mua vào; ngược lại, nếu họ dự đoán giá sẽ giảm, họ sẽ bán ra.
Các điểm giá quan trọng mà cần quan tâm khi sử dụng biểu đồ nến gồm:
- Giá mở cửa (Open): Là giá đầu tiên được giao dịch trong phiên giao dịch.
- Giá đóng cửa (Close): Là giá cuối cùng được giao dịch trong phiên giao dịch đó, thường được coi là giá có ý nghĩa quan trọng nhất và được sử dụng nhiều nhất trong phân tích kỹ thuật.
- Giá thấp nhất (Low): Là mức giá thấp nhất được giao dịch trong phiên.
- Giá cao nhất (High): Là mức giá cao nhất được giao dịch trong phiên.
Các loại nến cơ bản
Nến Marubozu
Đặc điểm của Marubozu:
- Marubozu là một loại nến cường độ mạnh, thể hiện sức mua hoặc bán mạnh trên thị trường.
- Thường xuất hiện trong thị trường có sự tăng giá hoặc giảm giá mạnh, hoặc khi lực mua hoặc lực bán tăng đột biến.
- Khi ba cây nến Marubozu liên tiếp xuất hiện, đây có thể là tín hiệu cho xu hướng lên hoặc xuống mạnh.
- Thân nến của Marubozu rất dài, thể hiện cho sự tăng giá hoặc giảm giá mạnh (với giá mở cửa và đóng cửa cách xa nhau).
- Marubozu không có bóng nến, thể hiện cho sự quyết đoán của nhà đầu tư trong quá trình giao dịch. Giá thấp nhất hoặc giá cao nhất trùng với giá mở cửa và giá đóng cửa, thể hiện cho sự không do dự của nhà đầu tư trong việc đưa ra quyết định mua hoặc bán.
Nến spining top
Nến Spinning Top (nến quay đầu) có các đặc điểm sau:
- Thân nến ngắn, đuôi nến dài (như hình vẽ).
- Biểu thị sự trung lập của thị trường.
- Không có dấu hiệu đảo chiều rõ ràng.
Thân nến ngắn của Spinning Top cho thấy sự chênh lệch giữa giá đóng cửa và giá mở cửa không lớn. Bóng nến dài cho thấy sau khi đạt mức giá cao nhất/thấp nhất (trong kỳ đánh giá), giá đã quay trở lại khá nhiều.
Do đó, khi Spinning Top xuất hiện, chỉ biểu thị sự trung lập, lưỡng lự của các nhà đầu tư. Vì vậy, bạn không nên đưa ra quyết định mua hoặc bán vào thời điểm này.
3 Method Formation / Mẫu hình 3 nến
Mẫu hình nến Bullish 3 Method Formation này có đặc điểm sau:
- Sau một thân nến xanh dài là ba nến đỏ nhỏ, nằm trong thân nến xanh trước.
- Tiếp theo là một nến xanh dài khác.
- Cho thấy sự tiếp tục của xu hướng tăng.
Sau một nến xanh tăng dài, thị trường đã có sự giảm giá nhẹ bằng ba nến đỏ liên tục. Tuy nhiên, sự giảm giá này yếu và không đủ để đảo chiều xu hướng tăng của nến xanh trước đó.
Tiếp theo lại tiếp tục xuất hiện một nến xanh dài khác. Điều này có nghĩa là sự giảm giá trước đó chỉ là tạm thời, xu hướng tăng vẫn tiếp tục.
Tương tự với mẫu hình Bearish 3 Method Formation /Mẫu hình 3 nến giảm và đặc điểm, phân tích sẽ tương tự như Mẫu hình 3 nến tăng ở trên, các bạn làm ngược lại là được nhé.
Bearish Engulfing & Bullish Engulfing
Dưới đây là phân tích về mô hình Bearish Engulfing:
Mô hình này có các đặc điểm sau:
- Hình thành khi một nến đỏ dài bao trùm toàn bộ thân nến xanh trước đó.
- Thường xuất hiện sau một chuỗi tăng giá mạnh và báo hiệu khả năng giảm giá sắp tới.
Sau một chuỗi tăng giá mạnh, giá thường có xu hướng điều chỉnh. Tuy nhiên, khi xuất hiện một nến đỏ dài bao trùm nến xanh trước đó, thì đây là dấu hiệu cho thấy sự phục hồi giá có thể diễn ra mạnh mẽ hơn. Khi đó, các nhà đầu tư có thể sẽ bán ra nhiều để chốt lời. Do đó, mô hình Bearish Engulfing thường được coi là một tín hiệu báo động cho việc bán ra. Tương tự, mô hình Bullish Engulfing là tín hiệu cho thấy sự phục hồi giá có thể diễn ra mạnh mẽ hơn và thường được coi là tín hiệu để mua vào.
Nến Hammer (nến búa) & Hangingman (nến treo cổ)
Nến Hammer (nến búa) & Hangingman (nến treo cổ) là hai dạng nến thường xuyên xuất hiện trong biểu đồ giá và có ý nghĩa quan trọng trong việc dự báo hoặc xác nhận sự suy yếu cũng như đảo chiều của thị trường.
Nến Inverted hammer & Shooting star
Đây là hai dạng nến thường gặp, có đặc điểm chung:
- Có thân nến nhỏ (hoặc có thể rỗng).
- Không có bóng nến dưới, bóng trên dài, gấp 2, 3 lần thân nến hoặc hơn.
- Tùy vào vị trí xuất hiện, nó có tên gọi khác nhau. Nếu xuất hiện ở đáy xu hướng giảm thì là Inverted Hammer, nếu xuất hiện ở đỉnh xu hướng tăng thì là Shooting Star.
- Dự báo hoặc xác nhận sự suy yếu, đảo chiều của thị trường.
Trong trường hợp xuất hiện Inverted Hammer ở đáy một xu hướng giảm, nó báo hiệu sự thắng thế của áp lực mua. Giá đóng cửa bị đẩy lên gần giá mở cửa, cho thấy nhà đầu tư đã bắt đầu mua vào mạnh. Bóng nến dưới dài cho thấy khoảng cách giữa giá thấp nhất với giá mở cửa, giá đóng cửa và giá cao nhất lớn. Điều này báo hiệu thị trường đã mua vào và đẩy giá lên.
Trong trường hợp xuất hiện Shooting Star ở đỉnh xu hướng tăng, nó báo hiệu sự suy yếu của áp lực mua. Giá mở cửa và đóng cửa cao, tuy nhiên, giá giảm sâu trong ngày và kết thúc gần giá thấp nhất. Điều này cho thấy nhà đầu tư đang bán ra, áp lực bán có thể đẩy giá xuống trong tương lai gần.
Lưu ý rằng hai dạng nến này chỉ báo hiệu, mang tính chất dự đoán chứ không xác nhận.
Nến Doji
Nến Doji có đặc điểm là chỉ có bóng nến mà không có thân nến. Điều này cho thấy giá đóng cửa và giá mở cửa của Doji gần như bằng nhau. Vì vậy, nến Doji có hình dáng giống như một cây kiếm sắc bén. Các nhà đầu tư thường nói đùa rằng nến Doji dễ dàng tiêu diệt bò hoặc gấu. Trong đó, bò đại diện cho xu hướng tăng giá (bullish), gấu đại diện cho xu hướng giảm giá (bearish).
Đặc điểm của nến Doji:
- Giá đóng cửa và giá mở cửa trùng nhau, cho thấy sự do dự của thị trường.
- Tương tự như nến spinning top, tuy nhiên mức độ do dự mạnh hơn.
- Khi xuất hiện trong các mẫu hình nến nhất định, nến Doji báo hiệu xu hướng đảo chiều khá rõ ràng và thường được sử dụng để bắt đỉnh hoặc đáy.
Các dạng Doji thông dụng:
Có nhiều loại nến Doji được đặt tên tùy vào hình dạng của chúng. Dưới đây là một số ví dụ và giải thích dễ hiểu:
- Doji chân dài (Long-Legged Doji): có bóng trên và bóng dưới rất dài.
- Doji chuồn chuồn (Dragonfly Doji): không có bóng nến trên hoặc bóng nến trên rất ngắn, bóng dưới dài. Giá thấp nhất thấp hơn rất nhiều so với giá cao nhất, giá mở cửa và giá đóng cửa gần như bằng nhau.
- Doji bia mộ (Gravestone Doji): có bóng trên dài, không có bóng nến dưới hoặc bóng nến dưới rất ngắn. Giá thấp nhất, giá mở cửa và giá đóng cửa gần như bằng nhau.
- Doji sao trời (Four-Price Doji): bóng trên và bóng dưới ngắn, tạo thành hình chữ thập nhỏ. Giá mở cửa, giá đóng cửa, giá cao nhất và giá thấp nhất gần như bằng nhau.
Các trường hợp sử dụng nến Doji cụ thể
- Sử dụng doji chân dài
Đây là một minh họa cho trường hợp Doji chân dài xuất hiện ở đỉnh.
Trong một xu hướng tăng giá uptrend, khi Doji chân dài xuất hiện, nó báo hiệu sự lưỡng lự của nhà đầu tư. Lúc này, giá đóng cửa trở về đúng bằng giá mở cửa sau khi đã tăng lên cao (bóng nến trên dài). Các nhà đầu tư nghĩ rằng giá bây giờ đã cao, không thể tăng mạnh hơn nữa do đó giá đóng cửa có sự hồi lại.
Tuy nhiên, chỉ riêng việc xuất hiện Doji chân dài không đủ để bạn đưa ra quyết định. Hãy đợi cây nến tiếp theo như là một sự xác nhận. Như trong hình, nến đỏ đã xuất hiện và vượt qua giá thấp nhất của Doji chân dài (đường hỗ trợ). Điều này xác nhận sự đảo chiều của thị trường. Nếu volume giao dịch trong trường hợp này tăng mạnh, sự đảo chiều càng chắc chắn.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng, cần sự xác nhận của nến tiếp theo. Và cây nến đó phải vượt qua mức giá thấp nhất của Doji chân dài. Tại sao mức giá đó lại là đường hỗ trợ, mình sẽ giải thích ở phần xác định cung-cầu sau nhé.
Tương tự đối với trường hợp Doji chân dài xuất hiện tại đáy. Bạn lưu ý cần sự xác nhận vượt quá đường kháng cự cũng như kết hợp với các chỉ báo khác để đưa ra quyết định mua vào một cách chính xác.
- Sử dụng nến Doji chuồn chuồn
Trong một xu hướng giảm, khi Doji chuồn chuồn xuất hiện, nó thể hiện cho việc lực bán và lực mua cân bằng nhau. Tuy nhiên, áp lực mua tăng đột ngột sau đó đẩy giá lên và giá đóng cửa trở lại bằng với giá cao nhất.
Tiếp theo, khi cây nến tiếp theo xuất hiện và xác nhận bằng việc phá vỡ kháng cự tại mức giá đóng cửa, cho thấy khả năng cao đảo chiều. Đây là thời điểm tốt để bạn mua vào, nhưng cần lưu ý rằng cần sự xác nhận của các tín hiệu khác để đưa ra quyết định chính xác hơn.
- Sử dụng nến Doji bia mộ
Trong một xu hướng tăng, khi xuất hiện Doji bia mộ, đây thể hiện cho việc lực bán đã tăng mạnh. Giá đóng cửa lúc này bị đẩy về trùng với giá thấp nhất. Tuy nhiên, tương tự như các trường hợp Doji khác, bạn cần cân nhắc theo dõi tiếp diễn biến và đợi sự xác nhận của thị trường.
Nếu cây nến tiếp theo giảm mạnh và phá vỡ mức hỗ trợ của Doji bia mộ, cho thấy khả năng cao thị trường sẽ đảo chiều. Đây là thời điểm tốt để bạn chốt lời và bán ra. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, chỉ riêng việc xuất hiện Doji bia mộ không đủ để đưa ra quyết định, và bạn nên đợi sự xác nhận của nến tiếp theo trước khi ra quyết định giao dịch.
- Cách sử dụng Doji sao trời
Doji sao trời là một dạng Doji khá hiếm xuất hiện trong biểu đồ giá. Khi nó xuất hiện, giá trị thông tin thường rất quan trọng và đáng chú ý. Trong một xu hướng tăng, khi Doji sao trời xuất hiện, nó sẽ tạo ra khoảng cách với cây nến liền trước (khoảng cách này được tính bởi khoảng cách giữa 2 mức giá đóng cửa).
Lời kết
Trên đây là hướng dẫn phân tích biểu đồ hình nến, một công cụ hữu ích trong phân tích kỹ thuật để đưa ra quyết định đầu tư chính xác hơn. Để thành công trong đầu tư, bạn cần kết hợp nhiều phương pháp và sử dụng kiến thức chuyên sâu về thị trường. Việc nắm vững cách đọc biểu đồ hình nến sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về xu hướng và tình hình thị trường, từ đó đưa ra quyết định mua bán đúng lúc. Tuy nhiên, hãy luôn cẩn trọng và đánh giá kỹ càng trước khi đưa ra bất kỳ quyết định đầu tư nào, và luôn cập nhật thông tin mới nhất về thị trường để đưa ra quyết định đầu tư chính xác và hiệu quả nhất.
Trả lời